Kategoriler
iklim değişikliği PALEOİKLİM

Dinozorları Ne Öldürdü?

Dinozorları Ne Öldürdü – bunun cevabını çoktan bildiğinizi düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz.

Dinozorlar, milyonlarca yıl önce dünyamızda dolaşmış, hiçbir zaman ve hiçbir koşulda bir insan türüyle aynı devirde yaşamamış ve dünya tarihinden silinişleri tartışma yaratmış türlerdir. İsimleri Yunanca ‘korkunç büyük kertenkele’ anlamına gelen bir kökten türemesine rağmen, devasa boyutlardan bir insandan daha küçük olan türlere kadar çeşitli cinsleri barındırırlar.

İster neden bir meteor olsun, ister volkanlar, bugün iklim değişikliğinin bu büyük yok oluşta ve hatta dinozorların tüm dünyaya yayılmasında parmağı olduğunu biliyoruz. Dinozorların tamamının yok olmadığını da, kuşlar hariç. Taksonomik olarak kuşlar dinozorlar sınıfına ait ve bugün bu mirasın en gösterişli örneklerinden biri. 

Hazırsanız başlıyorum.

Kategoriler
iklim değişikliği PALEOİKLİM

İklim Değişikliği ve Kömürün Hüzünlü Tarihi

Jeolojinin derinliklerinde, Karbonifer döneminde, dev böceklerle devasa eğrelti otlarının yattığı yerde, kömürün ve iklimin ortak bir sırrı var.

Kömür, yapay zekanın tanımıyla: genellikle organik madde içeren kayaların termal ve basınçlı koşullar altında kömürleşmesiyle oluşan bir fosil yakıttır. Kömür, genellikle bitki materyalinin kömürleşmiş kalıntılarından oluşur ve esas olarak karbon içerir.

ChatGPT’nin bu versiyonu hiç iyi değil. 

Gelin ben size daha sade bir dille anlatmaya çalışayım. Bunu yaparken de, geçen videoda kaldığımız yerden,  iklim alanındaki en büyük sorulardan birine yanıt aramaya devam edelim.

Hazırsanız başlıyorum demeden önce geçtiğimiz videoların bir özetini geçmek istiyorum:

Kategoriler
iklim değişikliği PALEOİKLİM

İklim Değişikliği Daha Önce de Oldu

Oksijenin İcadı ve İlk Kitlesel Yok Oluş

Size bu dünya daha önce de iklim değişikliğini atlattı desem? Şu anda sıcaklık artışlarını 1.5-2°C derece ile sınırlandırma tartışmasındayız ama, gezegenin sıcaklığı hayal edemeyeceğiniz kadar yüksekti desem? Ama oraya girmeden sizi bugün biraz antik kentte gezdireceğim.

4.5 milyar yıl önce 

Konuşacağımız pek bir iklim yoktu falan yoktu, yüzey erimiş lava ve ortalık çok sıcaktı. Volkanik patlamaların atmosferdeki ilk gazların oluşmasına neden oldu. ve nihayet dünya biraz soğuyup yağmur oluşturabildiğinde bugün bildiğimiz okyanuslar oluştu. 

Ama biz  yine nefes alamazdık çünkü atmosferimizde oksijen yerine bol miktarda karbondioksit, metaan ve su buharı vardı ki bunların üçü de sera gazı; dolayısıyla güneşten gelen ısıyı dünyada tutma, dünyaya geri yansıtma özellikleri var.